نان های گران اجباری در تهران!

آفتاب نیوز :

در برخی از نانوایی ها، خرید کیسه پلاستیک الزامیست، در تعدادی دیگر اگر صحبت از نان ساده کنی انگار به آن ها توهین کردی. اگر نان کنجدی هم بخری، تعداد محدودی کنجد روی آن می بینی که ارزش پرداخت قیمت دو برابری هم ندارد. شاید در ابتدا این رفتار، از تعداد محدودی نانوایی دیده می شد، اما عدم رسیدگی به این تخلفات، باعث شد تا بقیه واحد های صنفی نیز به خود اجازه دهند تا خرید های اجباری و پرداخت چند برابری پول را به مشتریان تحمیل کنند.

نان به عنوان یکی از اقلام مهم و استراتژیک نه تن ها در ایران بلکه در بسیاری از کشور های جهان شناخته می شود. همین اهمیت بالا باعث شد تا با آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین و مورد تهدید قرار گرفتن تامین گندم و ذرت در جهان، کشور های مختلف را تحت تاثیر قرار دهد. ایران با وجود داشتن ظرفیت بالا برای تولید گندم، همچنان این قلم و سایر کالا های وابسته به آن را استراتژیک می داند.

همین موضوع باعث شده تا راهکار های مختلف برای عرضه و تنظیم بازار گندم و مهم ترین محصول آن یعنی نان به کار گیرد. آخرین تغییرات سیاستی در حوزه بازار نان، بحث یارانه نانوایی ها و بازگشت چهل درصد فروش نانوایان به آن ها از طریق یارانه توسط دولت بود که سال 1401 به صورت گسترده و رسمی اجرایی شد.

از جمله اهداف یاد شده برای این سیاست، کاهش دورریز نان، هدفمندتر شدن سیستم تخصیص یارانه نان و کوتاه شدن دست واسطه گران و چرخه پر مسیله خرید و فروش آرد های سهمیه ای بود. دولت عقیده داشت با این راهکار، هم خریدار و هم نانوایان، بهبود شرایط را تجربه خواهند کرد. اما واقعا این اتفاق رخ داد؟

پشت نانوایان برای تخلف گرم است

زمانی که برای خرید نان به هر نانوایی مراجعه می کنید، باید کارت اعتباری خود را در کارتخوان هوشمند حاضر کشیده و تعداد نان مورد نظر و نوع آن را مشخص کنید. هرچند این تعیین نوع، فقط برای نان هایی همچون بربری و سنگک وجود دارد.

نکته قابل تامل، اقدامات عجیب این نانوایی ها برای ارایه خدمات است؛ شاید در هر منطقه، حتی یک نانوایی هم به سختی بتوان پیدا کرد که برای خرید یک نام ساده، هزار و یک، اما و اگر پیش پایت نگذارد. «نان ساده نمی زنیم»، «نان ساده نداریم فقط خشخاشی»، «خشخاشی ما قیمت روی دستگاه نیست، باید دو تا نان خشخاشی توی دستگاه بزنی و کارت بکشی».

ساده تر بگوییم؛ در تنگنا قرار دادن افراد برای خرید آنچه که نمی خواهند، تبدیل به روند عادی در نانوایی ها شده و هیچ کس نیست تا به این وضعیت رسیدگی کند. دلیل این حرف، اعتماد به نفس بالای نانوایان است؛ زمانی که مشتریان از روند فروش آن ها شکایت می کنند، با توپی پر جواب می دهند: «نمی خواهی، نخر.» یا زمانی که از شکایت به اتحادیه حرف می شود، بدون نگرانی می گویند: «هرجا می خواهی برو شکایت کن. همینه که هست.»

چندی پیش سازمان غذا و دارو اعلام کرد بیشترین شکایت های اعلام شده به این سازمان در سال گذشته، درباره نانوایی ها و واحد های صنفی غذایی مانند رستوران بوده است. هرچند این نهاد اعلام نکرده که چه میزان به این شکایات رسیدگی شده و آیا گلایه ها نسبت به عملکرد نانوایی ها کاهش پیدا کرده یا خیر. اگر در سطح شهر بگردی، به سختی می توانی نانوایی را پیدا کنی که به دلیل تخلف پلمپ شده؛ اما همچنان تخلفات تعدادی از نانوایی ها که متاسفانه تعداد آن ها کم هم نیست، ادامه دارد.

در برخی از نانوایی ها، خرید کیسه پلاستیک الزامیست، در تعدادی دیگر اگر صحبت از نان ساده کنی انگار به آن ها توهین کردی. اگر نان کنجدی هم بخری، تعداد محدودی کنجد روی آن می بینی که ارزش پرداخت قیمت دو برابری هم ندارد. شاید در ابتدا این رفتار، از تعداد محدودی نانوایی دیده میشد، اما عدم رسیدگی به این تخلفات، باعث شد تا بقیه واحد های صنفی نیز به خود اجازه دهند تا خرید های اجباری و پرداخت چند برابری پول را به مشتریان تحمیل کنند.

سرنوشت نامعلوم کیسه های آرد های دولتی

اگر شکایت های گسترده به سازمان های نظارتی رسیده، یعنی مردم هنوز منتظرند تا نهاد های قضایی به موضوع ورود کنند. پرداخت یارانه سنگین به نانوایی ها به بهانه پایین نگه داشتن قیمت نان، در کنار ارایه آب و برق و گاز یارانه ای به این واحد های صنفی، انگار برای زیاده خواهی برخی افراد کافی نیست. هنوز آرد های یارانه ای که باید به عنوان نان به دست مردم برسد، به سایر صنوف فروخته می شود.

اواخر سال 1401 بحث گم شدن کیسه های آرد آن هم به تعداد زیاد مطرح شده بود که آخر سر هم مشخص نشد این کیسه ها از چه طریقی و توسط چه کسانی دست به دست شدند. از سویی دیگر فروش نان های گران اجباری، تبدیل به اصل فعالیت نانوایی ها شده و مردم نمی دانند باید این درد را به کجا ببرند. اگر به این منوال پیش برود، حتی نان هم از سفره ها حذف خواهد شد.

منبع: اقتصاد 24